Difference between revisions of "Introduction FR"

From DiVersions
Jump to navigation Jump to search
(→‎Elodie Mugrefya, Femke Snelting)
(→‎DiVersions: une introduction)
Line 1: Line 1:
  
−
== DiVersions: une introduction ==
+
== DiVersions: een inleiding ==
  
 
=== Elodie Mugrefya, Femke Snelting ===
 
=== Elodie Mugrefya, Femke Snelting ===
  
−
DiVersions s'inspire de la pratique logicielle du 'versioning', comme moyen d'expérimenter avec les collections en ligne d'institutions culturelles. Le projet considère ces collections comme des sites potentiels pour la pratique décoloniale et intersectionnelle, qui pourraient et devraient permettre les conflits, inviter la collaboration et laisser place à d'autres récits.
+
DiVersions is geïnspireerd op de softwarepraktijk van 'versioning', als een aanleiding om te experimenteren met online collecties van culturele instellingen. Het benadert die collecties als mogelijke plekken voor dekoloniaal en intersectioneel werk, waar conflicten mogelijk kunnen en moeten zijn, die uitnodigen tot samenwerking en die ruimte maken voor andere verhalen.
  
−
DiVersions pose des questions telles que : Comment différents ordres peuvent-ils coexister dans les collections en ligne ? Comment faire de la place pour le patrimoine matériel et immatériel de l'avenir, pour des choses que l'on devine hors de portée des musées et des archives, ou pour d'autres choses qui peuvent être consciemment ignorées ? Comment ces environnements numériques peuvent-ils nous permettre d'ouvrir un débat sur les relations entre catégorisation, colonisation et patrimoine ? Comment les collections en ligne peuvent-elles s'adapter à des perspectives radicalement différentes, et parfois opposées ?
+
DiVersions stelt vragen zoals: Hoe kunnen verschillende ordeningen naast elkaar bestaan in online collecties? Op welke manier maken we ruimte voor het materiëel en immateriëel erfgoed van de toekomst, voor dingen die buiten de reikwijdte van musea en archieven vallen of voor andere dingen die bewust worden genegeerd? Hoe kunnen we in deze digitale omgevingen een discussie op gang brengen over de relaties tussen categorisering, kolonisatie en erfgoed? Hoe kunnen online collecties radicaal verschillende, en soms tegengestelde perspectieven herbergen?
  
−
Nous avons organisé le projet autour de sept expérimentations  artistiques qui furent travaillées en réponse à des collections électroniques spécifiques telles que WikiMedia, la base de données Carmentis du Musée d'Art et d'Histoire et le site web de Werkplaats immaterieel erfgoed. À l'aide de diverses stratégies artistiques, les projets testent de manière pratique comment les techniques et les technologies de collaboration en réseau peuvent générer d'autres imaginations. Les projets sont développés collectivement en dialogue les uns avec les autres et en conversation avec les institutions partenaires. DiVersions se déploie en deux ensembles d'installations publiques, d'abord à De Pianofabriek à Bruxelles, puis à De Krook à Gand. Chacune des deux versions est accompagnée d'une version d'une publication, d'un atelier et d'un débat public.
+
We organiseerden het project rond zeven artistieke experimenten die evolueerden naar aanleiding van specifieke e-collecties zoals WikiMedia, de Carmentis-databank van het Museum voor Kunst en Geschiedenis en de website van Werkplaats immaterieel erfgoed. Aan de hand van een verscheidenheid aan artistieke strategieën testen de projecten in de praktijk hoe technieken en technologieën bedoeld om in een netwerk samen te werken, andere verbeeldingskracht kunnen genereren. De projecten worden gezamenlijk ontwikkeld in dialoog met elkaar en in gesprek met partnerinstellingen. DiVersions ontvouwt zich in twee opeenvolgende publieke installaties, eerst in De Pianofabriek in Brussel en later in De Krook in Gent. Elk van de twee versies gaat vergezeld van een publicatie, een workshop en een publieke discussie.
  
−
Avec le néologisme 'DiVersions', nous voulions faire allusion à la possibilité que les technologies de 'versioning' puissent mettre en avant des histoires divergentes. <ref> DiVersions a commencé comme session de travail en décembre 2016, organisée en collaboration avec le Musée d'Art et d'Histoire. Documentation:http://constantvzw.org/w/?u=http://media.constantvzw.org/wefts/41/#</ref> Les systèmes de contrôle de version, wikis, étherpads et autres outils d'écriture numérique enregistrent régulièrement les fichiers 'log' et les 'diffs', modifiant potentiellement les relations linéaires entre original et copie, redéfinissant ainsi les questions liées à la paternité de l'œuvre et aux archives. Les flux de travail méticuleusement consignés promettent de rendre transparent le processus d'édition partagée puisque toute action peut être inversée ou répétée à tout moment ; les erreurs ou les entrées non désirées peuvent être corrigées ultérieurement. Même si la narration conventionnelle du 'versioning' consiste à rationaliser la collaboration et à produire un consensus, ces techniques et technologies prêtent intrinsèquement attention à la différence. En néerlandais, c'est devenu 'di-versies' comme d'un jeu sur versions divergentes ou diverses. Traduit en français et en anglais, DiVersions évoque aussi la "diversité", un terme qui, surtout dans les contextes institutionnels, a commencé à circuler comme un terme camouflant les problématiques liées aux questions d'inégalité et d'oppression <ref>See: Sarah Ahmed, On being included: Racism and Diversity in Institutional Life.</ref> C'est pour cette raison que nous avons décidé d'articuler explicitement le projet en tant que pratique décoloniale et intersectionnelle.
+
Met het neologisme 'DiVersions' wilden we verwijzen naar de mogelijkheid dat door 'versioning' technieken in te zetten, misschien  uiteenlopende geschiedenissen op de voorgrond zouden kunnen treden.<ref>DiVersions begon met een werksessie in december 2016, georganiseerd in samenwerking met het Museum voor Kunst en Geschiedenis. Documentatie: http://constantvzw.org/w/?u=http://media.constantvzw.org/wefts/41/</ref> Versiecontrolesystemen, wiki's, etherpads en andere digitale schrijftools slaan routinematig logbestanden en zogenaamde 'diffs' op, waardoor de rechtlijnige verhouding tussen origineel en kopie kan veranderen, en vragen over het auteurschap en het archief opnieuw kunnen worden gesteld. Nauwkeurig gelogde workflows beloven het proces van gedeelde bewerking transparant te maken, omdat elke actie op elk moment kan worden teruggedraaid of herhaald; fouten of ongewenste invoer kunnen altijd later worden gecorrigeerd. Ook al is het conventionele verhaal van 'versioning' er een van stroomlijnen en het tot stand brengen van consensus, deze technieken en technologieën besteden inherent aandacht aan verschil. In het Nederlands werd dit 'di-versies' als een spel met uiteenlopende of uiteenlopende versies. Vertaald naar het Engels en Frans, roept DiVersions ook 'diversiteit' op, een term die vooral in institutionele contexten begon te circuleren als een verzamelnaam die kwesties van ongelijkheid en onderdrukking verdoezelt.<ref>Zie: Sarah Ahmed, Op het moment dat ze werd opgenomen: Racisme en diversiteit in het institutionele leven</ref>. Om die reden besloten we om het project expliciet te verwoorden als een dekoloniale en intersectionele praktijk.
  
−
Formuler DiVersions à la fois comme "décolonial" et "intersectionnel" pourrait apparaître comme un geste contradictoire, si l'on considère que la pratique d'assembler une collection (numérique) est profondément ancrée dans les efforts coloniaux de tri et de catégorisation du monde, humains y compris. DiVersions fait consciemment ce mouvement paradoxal parce qu'il semble plus que nécessaire d'imaginer, sans chercher à réparer, des collections électroniques qui peuvent devenir autoréflexives et conscientes de la violence physique et épistémique qui les alimente et les maintient en place. Partant de processus de logiciels qui rendent visible la multiplicité des versions dans le fonctionnement d'un projet ou d'un processus, DiVersions est une tentative de prendre en compte les complexités persistantes des relations d'homme à homme et d'homme à machine et les tensions et conflits sous-jacents qui en résultent.
+
DiVersions zowel 'dekoloniaal' als 'intersectioneel' te noemen lijkt een tegenstrijdig gebaar, als we bedenken dat de praktijk van een (digitale) collectie diep geworteld is in koloniale pogingen om de wereld, met inbegrip van mensen, te ordenen en in te delen. DiVersions maakt bewust deze paradoxale stap omdat het meer dan noodzakelijk lijkt om zich zelfreflexieve e-collecties voor te stellen, zonder te proberen hun problemen te repareren, die zich bewust kunnen worden van het fysieke en epistemische geweld dat hen motiveert en op hun plaats houdt. Vertrekkend vanuit softwareprocessen die de veelheid aan versies zichtbaar maken in de werking van een project of een proces, is DiVersions een poging om rekening te houden met de hardnekkige complexiteit van de mens-naar-menselijke en mens-naar-machine-verhoudingen en de spanningen en conflicten die daaruit voortvloeien.
  
−
En décembre 2016, lors de la première phase de DiVersions, le Musée de Tervuren était déjà fermé depuis plusieurs années. <ref>Il y a une historicité intéressante juste dans le nom du musée qui s'appelait à l'origine Palais des colonies, pour passer sous différents noms jusqu'à l'actuel "Africa Museum". Cette évolution apparaît comme une tentative d'éloigner l'institution de ses racines coloniales et de la transformer en un musée de l'Afrique, de la terre et de ses habitants. La succession de ces noms constitue une archive significative de la lente évolution du musée qui s'efforce de s'adapter à son environnement.</ref> Trois ans plus tard, juste avant la relance de la deuxième phase de DiVersions, le musée avait finalement rouvert ses portes. La rénovation fût revendiquée comme un moment charnière pour la décolonisation de cette institution, symbole fondamental de l'entreprise coloniale belge. La réouverture suscita de nombreux débats animés sur la question de savoir si le musée avait réussi ou échoué dans son entreprise, mais aussi si une telle institution, compte tenu de ses liens inhérents avec la colonisation belge, pourrait un jour prétendre à un tel processus. Non pas que le discours décolonial ait été complètement absent en Belgique, mais il n'avait pas encore bénéficié des mêmes plates-formes populaires que lors de ces débats.
+
In december 2016, toen de eerste fase van DiVersions plaatsvond, was het Museum van Tervuren al enkele jaren gesloten.<ref>Er is een interessante historiciteit alleen al in de naam van het museum dat oorspronkelijk Paleis van de Koloniën heette en dat nu "Afrikamuseum" wordt genoemd. Deze evolutie blijkt een poging te zijn om het instituut verder van zijn koloniale wortels af te leiden en het om te vormen tot een museum van Afrika, van het land en zijn bevolking. De opeenvolging van deze namen werkt als een betekenisvol archief van de langzame evolutie van het museum dat worstelt met zijn omgeving.</ref> Drie jaar later, net voor we aan de tweede fase van DiVersions begonnen, was het museum eindelijk heropend. De renovatie zou een cruciaal moment moeten zijn voor de dekolonisatie van deze instelling, een fundamenteel symbool van de Belgische koloniale onderneming. De heropening van het museum leidde tot verhitte discussies over de vraag of het museum er al dan niet in slaagde te dekoloniseren, maar ook over de vraag of een dergelijke instelling, gezien haar inherente banden met het Belgische kolonialisme, ooit aanspraak zou kunnen maken op een dergelijk proces. Niet dat het dekoloniale discours in België ooit afwezig was, maar het had nog niet eerder dezelfde mainstreamplatforms gehad als tijdens deze debatten.
  
−
Les discussions autour de la réouverture du Musée de Tervuren nous ont fait prendre conscience que le travail de DiVersions pourrait être plus urgent que nous ne le pensions initiallement. Trois ans après le début du projet, nous commençons tout juste à adresser  de grandes questions telles que les implications des technologies numériques sur la représentation, la collaboration et l'accès, les problèmes inhérents à l'archivage et à la collecte, les problèmes de normativité institutionnelle et les hypothèses d'identité homogène qui se glissent dans la politique du patrimoine culturel et surtout, comment tout cela se déroule dans le complexe environnement belge avec son histoire coloniale spécifique.
+
De discussies rond de heropening van het Museum van Tervuren deden ons beseffen dat het werk van DiVersions misschien wel urgenter is dan we aanvankelijk dachten. Drie jaar na de opening van het project staan we nog maar aan het begin van grote vragen, zoals de implicaties van digitale technologieën voor representatie, samenwerking en toegang; de inherente problemen van archivering en collectievorming; de problemen met institutionele normativiteit en de veronderstellingen over homogene identiteit die in het beleid van het cultureel erfgoed sluipen, en vooral hoe dit alles past in de complexe Belgische omgeving en zijn specifieke koloniale geschiedenis.
  
−
La construction de dépôts physiques et numériques est une conséquence du capital social et symbolique que représente le patrimoine culturel. <ref>UNESCO defines Cultural heritage as "the legacy of physical artifacts and intangible attributes of a group or society that are inherited from past generations, maintained in the present and bestowed for the benefit of future generations." http://www.unesco.org/new/en/cairo/culture/tangible-cultural-heritage/</ref> Cette valeur nécessite des archives institutionnalisées, la conservation de documents numériques/physiques et l'établissement de pratiques codifiées qui permettent aux institutions de maintenir leur autorité par la classification et la médiation. Cette confirmation mutuelle de ce qui compte comme patrimoine, comme identité, comme histoire et comme avenir bénéfique, construit des récits spécifiques qui laissent généralement peu de place à la critique. Cependant, des possibilités s'ouvrent à la pratique de l'archivage des artefacts culturels, en particulier dans un contexte numérique, dans lequel cela peut devenir un outil de résistance à l'oppression et à l'annihilation.
+
De constructie van fysieke en digitale archieven is een gevolg van het sociale en symbolische kapitaal dat cultureel erfgoed vertegenwoordigt.<ref>UNESCO definieert cultureel erfgoed als "de erfenis van fysieke artefacten en ongrijpbare attributen van een groep of maatschappij die van vorige generaties worden geërfd, in het heden worden bewaard en ten goede komen aan toekomstige generaties" http://www.unesco.org/new/en/cairo/culture/tangible-cultural-heritage/</ref> Die waarde vereist dat geïnstitutionaliseerde archieven worden opgezet, dat digitale/fysieke documenten worden bijgehouden en dat gecodificeerde praktijken worden ontwikkeld die instellingen in staat stellen om hun autoriteit te behouden door classificatie en mediatie. De wederzijdse bevestiging van wat telt als erfgoed, als identiteit, als geschiedenis en als een nuttige toekomst, construeert specifieke verhalen die meestal weinig ruimte laten voor kritiek. Maar vooral in een digitale context openen zich mogelijkheden voor een archiefpraktijk van culturele artefacten als instrument van verzet tegen onderdrukking en annihilatie.
  
−
Atteindre ce potentiel est plus facile à dire qu'à faire, car les espaces numériques eux-mêmes sont imprégnés de critères, de modèles, de normes, etc. en apparence neutres. Par exemple, les technologies de base de données affirment régulièrement l'autorité de certains types d'experts et non d'autres ; les algorithmes corroborent les clichés de genre et Wikipedia a étonnamment peu de place pour des visions du monde divergentes. DiVersions s'occupe donc non seulement des éléments numériques rassemblés dans les collections électroniques, mais aussi de la façon dont les métadonnées, les progiciels et les technologies Web empêchent ou donnent de la place aux di-Versions.
+
Om dit potentieel te activeren is gemakkelijker gezegd dan gedaan, want digitale ruimtes zijn zelf doordrongen van ogenschijnlijk neutrale criteria, templates, standaarden, enzovoort. Databasetechnologieën bevestigen bijvoorbeeld routinematig de autoriteit van bepaalde soorten deskundigen en niet van andere; algoritmen onderschrijven gender cliches en Wikipedia heeft verrassend weinig ruimte voor afwijkende wereldbeelden. DiVersions houdt zich daarom niet alleen bezig met de digitale items die in e-collecties worden samengebracht, maar ook met de manier waarop metadata, softwarepakketten en webtechnologieën ruimte voor Di-Versions voorkomen of juist creëeren.
  
−
Les collections numériques peuvent techniquement être copiées, répétées, téléchargées et utilisées dans de nombreux contextes à la fois. Cela signifie que l'inertie des arrangements conventionnels fonctionne différemment ; la vulnérabilité physique, la valeur matérielle et historique des objets patrimoniaux ne peuvent être utilisées comme argument. DiVersions refuse activement d'accepter cette inertie parce qu'elle bloque tout discours décolonial et intersectionnel et qu'elle se fait au détriment de l'ouverture des catégories. DiVersions expérimente donc avec le patrimoine numérisé et numérique comme un moyen d'expérimenter avec des formes divergentes d'historiographie, de raconter des histoires inédites et d'ouvrir de vastes possibilités de dé- et reconstruction conceptuelle. Même si ces expériences ne transforment pas définitivement l'ordre symbolique, elles laissent au moins place aux fantasmes.
+
Digitale collecties kunnen technisch gezien gekopieerd, herhaald, gedownload, en in vele contexten tegelijk gebruikt worden. Het betekent dat de inertie van conventionele arrangementen anders werkt; de fysieke kwetsbaarheid, materiële en historische waarde van erfgoedobjecten kan niet als argument worden gebruikt. DiVersions wil de mogelijkheden van digitale collecties inzetten om een levendig dekoloniaal en intersectioneel discours te voeden en de openstelling van categorieën te bewerkstelligen. DiVersions experimenteert daarom met gedigitaliseerd en digitaal erfgoed als een manier om uiteenlopende vormen van geschiedschrijving uit te proberen, om nog onvertelde verhalen te vertellen en om conceptuele de- en reconstructiemogelijkheden ruim baan te geven. Ook al veranderen deze experimenten de symbolische orde niet definitief, ze maken in ieder geval ruimte om er over te fantaseren.
  
−
Les collections numériques peuvent techniquement être copiées, répétées, téléchargées et utilisées dans de nombreux contextes à la fois. Cela signifie que l'inertie des arrangements conventionnels fonctionne différemment ; la vulnérabilité physique, la valeur matérielle et historique des objets patrimoniaux ne peuvent être utilisées comme argument. DiVersions refuse activement d'accepter cette inertie parce qu'elle bloque tout discours décolonial et intersectionnel et qu'elle se fait au détriment de l'ouverture des catégories. DiVersions expérimente donc avec le patrimoine numérisé et numérique comme un moyen d'expérimenter avec des formes divergentes d'historiographie, de raconter des histoires inédites et d'ouvrir de vastes possibilités de dé- et reconstruction conceptuelle. Même si ces expériences ne transforment pas définitivement l'ordre symbolique, elles laissent au moins de l'espace pour le fantasmer.
+
DiVersions past in Constants lange betrokkenheid bij de exploratie van institutionele en archiveringstechnologieën vanuit een feministisch perspectief. Projecten zoals [http://activearchives.org/ Active Archives], [https://www.mondotheque.be/ Mondotheque] en [http://sicv.activearchives.org Scandinavisch Instituut voor Computationeel Vandalisme] boden platforms voor verschillende constellaties van kunstenaar-onderzoekers om rond de machtsverhoudingen, onderdrukking en projecties in het (digitale) archief te werken. Zoals DiVersions laat zien, is dergelijk werk nooit af en nodigt het nog steeds uit tot reflectie, kritiek en nieuwe pogingen. We blijven het opnieuw proberen.
−
 
 
−
DiVersions poursuit certains des fils conducteurs de l'engagement de longue date de Constant dans l'exploration des technologies institutionnelles et archivistiques depuis une perspective féministe. Des recherches pluriannuelles telles que Active Archives, Mondotheque et Scandinavian Institute for Computational Vandalism ont permis à différentes constellations d'artistes-chercheurs de se familiariser avec les relations de pouvoir, les oppressions et les projections à l'œuvre dans les archives (numériques). Comme le montre DiVersions, un tel travail n'est jamais terminé et continue d'inviter à la réflexion, à la critique et à de nouvelles tentatives. Nous devons continuer d'essayer.
 
−
 
 
−
Cette publication accompagne la première manifestation publique de DiVersions. Les textes inclus dans ce volume et les projets documentés résistent, chacun à leur manière, à la simplification et à l'homogénéisation. Ils sont attentifs à l'historicité et à la performativité des archives et travaillent avec leurs contradictions plutôt que contre elles. DiVersions est une tentative persistante de retravailler en collaboration* les récits construits dans les collections numériques et de jouer avec et au sein de leurs lacunes.
 

Revision as of 09:42, 15 September 2019

DiVersions: een inleiding

Elodie Mugrefya, Femke Snelting

DiVersions is geïnspireerd op de softwarepraktijk van 'versioning', als een aanleiding om te experimenteren met online collecties van culturele instellingen. Het benadert die collecties als mogelijke plekken voor dekoloniaal en intersectioneel werk, waar conflicten mogelijk kunnen en moeten zijn, die uitnodigen tot samenwerking en die ruimte maken voor andere verhalen.

DiVersions stelt vragen zoals: Hoe kunnen verschillende ordeningen naast elkaar bestaan in online collecties? Op welke manier maken we ruimte voor het materiëel en immateriëel erfgoed van de toekomst, voor dingen die buiten de reikwijdte van musea en archieven vallen of voor andere dingen die bewust worden genegeerd? Hoe kunnen we in deze digitale omgevingen een discussie op gang brengen over de relaties tussen categorisering, kolonisatie en erfgoed? Hoe kunnen online collecties radicaal verschillende, en soms tegengestelde perspectieven herbergen?

We organiseerden het project rond zeven artistieke experimenten die evolueerden naar aanleiding van specifieke e-collecties zoals WikiMedia, de Carmentis-databank van het Museum voor Kunst en Geschiedenis en de website van Werkplaats immaterieel erfgoed. Aan de hand van een verscheidenheid aan artistieke strategieën testen de projecten in de praktijk hoe technieken en technologieën bedoeld om in een netwerk samen te werken, andere verbeeldingskracht kunnen genereren. De projecten worden gezamenlijk ontwikkeld in dialoog met elkaar en in gesprek met partnerinstellingen. DiVersions ontvouwt zich in twee opeenvolgende publieke installaties, eerst in De Pianofabriek in Brussel en later in De Krook in Gent. Elk van de twee versies gaat vergezeld van een publicatie, een workshop en een publieke discussie.

Met het neologisme 'DiVersions' wilden we verwijzen naar de mogelijkheid dat door 'versioning' technieken in te zetten, misschien uiteenlopende geschiedenissen op de voorgrond zouden kunnen treden.[1] Versiecontrolesystemen, wiki's, etherpads en andere digitale schrijftools slaan routinematig logbestanden en zogenaamde 'diffs' op, waardoor de rechtlijnige verhouding tussen origineel en kopie kan veranderen, en vragen over het auteurschap en het archief opnieuw kunnen worden gesteld. Nauwkeurig gelogde workflows beloven het proces van gedeelde bewerking transparant te maken, omdat elke actie op elk moment kan worden teruggedraaid of herhaald; fouten of ongewenste invoer kunnen altijd later worden gecorrigeerd. Ook al is het conventionele verhaal van 'versioning' er een van stroomlijnen en het tot stand brengen van consensus, deze technieken en technologieën besteden inherent aandacht aan verschil. In het Nederlands werd dit 'di-versies' als een spel met uiteenlopende of uiteenlopende versies. Vertaald naar het Engels en Frans, roept DiVersions ook 'diversiteit' op, een term die vooral in institutionele contexten begon te circuleren als een verzamelnaam die kwesties van ongelijkheid en onderdrukking verdoezelt.[2]. Om die reden besloten we om het project expliciet te verwoorden als een dekoloniale en intersectionele praktijk.

DiVersions zowel 'dekoloniaal' als 'intersectioneel' te noemen lijkt een tegenstrijdig gebaar, als we bedenken dat de praktijk van een (digitale) collectie diep geworteld is in koloniale pogingen om de wereld, met inbegrip van mensen, te ordenen en in te delen. DiVersions maakt bewust deze paradoxale stap omdat het meer dan noodzakelijk lijkt om zich zelfreflexieve e-collecties voor te stellen, zonder te proberen hun problemen te repareren, die zich bewust kunnen worden van het fysieke en epistemische geweld dat hen motiveert en op hun plaats houdt. Vertrekkend vanuit softwareprocessen die de veelheid aan versies zichtbaar maken in de werking van een project of een proces, is DiVersions een poging om rekening te houden met de hardnekkige complexiteit van de mens-naar-menselijke en mens-naar-machine-verhoudingen en de spanningen en conflicten die daaruit voortvloeien.

In december 2016, toen de eerste fase van DiVersions plaatsvond, was het Museum van Tervuren al enkele jaren gesloten.[3] Drie jaar later, net voor we aan de tweede fase van DiVersions begonnen, was het museum eindelijk heropend. De renovatie zou een cruciaal moment moeten zijn voor de dekolonisatie van deze instelling, een fundamenteel symbool van de Belgische koloniale onderneming. De heropening van het museum leidde tot verhitte discussies over de vraag of het museum er al dan niet in slaagde te dekoloniseren, maar ook over de vraag of een dergelijke instelling, gezien haar inherente banden met het Belgische kolonialisme, ooit aanspraak zou kunnen maken op een dergelijk proces. Niet dat het dekoloniale discours in België ooit afwezig was, maar het had nog niet eerder dezelfde mainstreamplatforms gehad als tijdens deze debatten.

De discussies rond de heropening van het Museum van Tervuren deden ons beseffen dat het werk van DiVersions misschien wel urgenter is dan we aanvankelijk dachten. Drie jaar na de opening van het project staan we nog maar aan het begin van grote vragen, zoals de implicaties van digitale technologieën voor representatie, samenwerking en toegang; de inherente problemen van archivering en collectievorming; de problemen met institutionele normativiteit en de veronderstellingen over homogene identiteit die in het beleid van het cultureel erfgoed sluipen, en vooral hoe dit alles past in de complexe Belgische omgeving en zijn specifieke koloniale geschiedenis.

De constructie van fysieke en digitale archieven is een gevolg van het sociale en symbolische kapitaal dat cultureel erfgoed vertegenwoordigt.[4] Die waarde vereist dat geïnstitutionaliseerde archieven worden opgezet, dat digitale/fysieke documenten worden bijgehouden en dat gecodificeerde praktijken worden ontwikkeld die instellingen in staat stellen om hun autoriteit te behouden door classificatie en mediatie. De wederzijdse bevestiging van wat telt als erfgoed, als identiteit, als geschiedenis en als een nuttige toekomst, construeert specifieke verhalen die meestal weinig ruimte laten voor kritiek. Maar vooral in een digitale context openen zich mogelijkheden voor een archiefpraktijk van culturele artefacten als instrument van verzet tegen onderdrukking en annihilatie.

Om dit potentieel te activeren is gemakkelijker gezegd dan gedaan, want digitale ruimtes zijn zelf doordrongen van ogenschijnlijk neutrale criteria, templates, standaarden, enzovoort. Databasetechnologieën bevestigen bijvoorbeeld routinematig de autoriteit van bepaalde soorten deskundigen en niet van andere; algoritmen onderschrijven gender cliches en Wikipedia heeft verrassend weinig ruimte voor afwijkende wereldbeelden. DiVersions houdt zich daarom niet alleen bezig met de digitale items die in e-collecties worden samengebracht, maar ook met de manier waarop metadata, softwarepakketten en webtechnologieën ruimte voor Di-Versions voorkomen of juist creëeren.

Digitale collecties kunnen technisch gezien gekopieerd, herhaald, gedownload, en in vele contexten tegelijk gebruikt worden. Het betekent dat de inertie van conventionele arrangementen anders werkt; de fysieke kwetsbaarheid, materiële en historische waarde van erfgoedobjecten kan niet als argument worden gebruikt. DiVersions wil de mogelijkheden van digitale collecties inzetten om een levendig dekoloniaal en intersectioneel discours te voeden en de openstelling van categorieën te bewerkstelligen. DiVersions experimenteert daarom met gedigitaliseerd en digitaal erfgoed als een manier om uiteenlopende vormen van geschiedschrijving uit te proberen, om nog onvertelde verhalen te vertellen en om conceptuele de- en reconstructiemogelijkheden ruim baan te geven. Ook al veranderen deze experimenten de symbolische orde niet definitief, ze maken in ieder geval ruimte om er over te fantaseren.

DiVersions past in Constants lange betrokkenheid bij de exploratie van institutionele en archiveringstechnologieën vanuit een feministisch perspectief. Projecten zoals Active Archives, Mondotheque en Scandinavisch Instituut voor Computationeel Vandalisme boden platforms voor verschillende constellaties van kunstenaar-onderzoekers om rond de machtsverhoudingen, onderdrukking en projecties in het (digitale) archief te werken. Zoals DiVersions laat zien, is dergelijk werk nooit af en nodigt het nog steeds uit tot reflectie, kritiek en nieuwe pogingen. We blijven het opnieuw proberen.

  1. ↑ DiVersions begon met een werksessie in december 2016, georganiseerd in samenwerking met het Museum voor Kunst en Geschiedenis. Documentatie: http://constantvzw.org/w/?u=http://media.constantvzw.org/wefts/41/
  2. ↑ Zie: Sarah Ahmed, Op het moment dat ze werd opgenomen: Racisme en diversiteit in het institutionele leven
  3. ↑ Er is een interessante historiciteit alleen al in de naam van het museum dat oorspronkelijk Paleis van de Koloniën heette en dat nu "Afrikamuseum" wordt genoemd. Deze evolutie blijkt een poging te zijn om het instituut verder van zijn koloniale wortels af te leiden en het om te vormen tot een museum van Afrika, van het land en zijn bevolking. De opeenvolging van deze namen werkt als een betekenisvol archief van de langzame evolutie van het museum dat worstelt met zijn omgeving.
  4. ↑ UNESCO definieert cultureel erfgoed als "de erfenis van fysieke artefacten en ongrijpbare attributen van een groep of maatschappij die van vorige generaties worden geërfd, in het heden worden bewaard en ten goede komen aan toekomstige generaties" http://www.unesco.org/new/en/cairo/culture/tangible-cultural-heritage/
Retrieved from "https://diversions.constantvzw.org/wiki/index.php?title=Introduction_FR&oldid=1072"